Hipofiz Hastalıkları Gamma Knife Tedavisi

Prof. Dr. Türker Kılıç

Hipofiz Hastalıkları Tedavisi - Gamma Knife ve Cerrahi

Hipofiz Adenomu, AVM, Cushing, vb Hastalıklarda Gamma Knife Tedavisi

Hipofiz hastalıkları, Gamma Knife ile ülkemizde ilk defa 1997 yılında Prof. Dr. Türker Kılıç ile tedavi edilmeye başlamıştır. Hipofiz hastalıklarında çoğunlukla mikrocerrahi ve Gamma Knife, birlikte uygulanmaktadır.

Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi Kurucu Dekanı Prof. Dr. Türker Kılıç önderliğinde kullanılan Gamma Knife Icon ile 12.000’e yakın hasta sağlığına kavuşmuştur.

Hipofiz hastalıklarında Gamma Knife uygulaması hakkında WhatsApp Bilgi Hattımızdan detaylı bilgi ve görüş almak için tıklayın: 0(553) 894 43 43

Ülkemizde kişisel olarak en yüksek sayıda hastanın tedavisini gerçekleştiren Prof. Dr. Türker Kılıç ve ekibinin başarısındaki en önemli sebep; aynı ekibin hem Gamma Knife hem de mikrocerrahi yapabilmesidir.

Hipofiz tümörlerinin diğer adı hipofiz adenomlarıdır ve bu adenomlar hipofiz bezi hastalıklarının en yaygın sebebidir. Hipofiz bezi tümörlerinin %99’u iyi huyludur. Çoğu hipofiz adenomu, fonksiyonel olmayan adenomlar olarak bilinir ve aşırı miktarda hormon üretmezken, diğerleri aşırı hormon üretimine neden olarak akromegali (GH fazlalığı), Cushing sendromu (ACTH fazlalığı) veya Prolaktinoma (prolaktin aşırı üretimi) gibi ciddi endokrin sorunlarına neden olabilir.

Küçük hipofiz adenomları (çapı 1 cm’den küçük veya bir üzümden küçük) mikroadenomlar olarak adlandırılırken, daha büyük tümörler makroadenom olarak adlandırılır. Hipofiz tümörleri büyüdükçe, hipofiz bezini sıkıştırabilir ve hormon üretiminin azalmasına (hipofiz yetmezliği veya hipopituitarizm) neden olabilirler.

Ayrıca optik siniri sıkıştırarak görme bozukluklarına ve baş ağrısına neden olabilirler. Diğer koşullar da hipofiz sorunlarına neden olabilir. Hipofiz bölgesindeki tümörler, enfeksiyonlar ve otoimmün durumlar hipofiz bezini etkileyebilir ve baş ağrılarına, görsel problemlere ve hormonal anormalliklere yol açabilir. Yarattığı tüm sorunlara rağmen tedaviler, Gamma Knife Icon gibi uygulamalar ile rutin olarak hızlı bir şekilde tamamlanabilmektedir.

Fonksiyonel Hipofiz Tümörleri

Hormonal fazlalığa neden olan hipofiz tümörleri, işleyen hipofiz tümörleri olarak adlandırılır. Akromegali, Cushing hastalığı ve prolaktinomalar en yaygın olanlarıdır.

Akromegali Hastalığı ve Tedavisi

Akromegali, aşırı büyüme hormonu (GH) üreten bir hipofiz tümöründen kaynaklanır. Çoğunlukla orta yaşlı yetişkinleri etkiler ve ciddi hastalıklara veya erken ölüme neden olabilir. Hastalık, bir kişi büyümeyi durdurmadan önce gelişirse, çok fazla GH vücuttaki kemiklerin büyümesini teşvik ettiği için devasa neden olur.

Büyüme hormonu fazlalığının en yaygın semptomları eller, ayaklar ve yüzün büyümesi ve aşırı terlemedir. Hastalar ayrıca baş ağrısı, düzensiz adet dönemleri (kadınlarda), iktidarsızlık (erkeklerde) ve periferik görme kaybı yaşayabilir.

Hastalarda ayrıca kalp büyümesi, ekstremitelerde karıncalanma veya ağrı (periferik nöropati) ve gün boyunca aşırı uyku hali (uyku apnesi) olabilir. Yavaş başlangıcı nedeniyle, akromegali yıllarca teşhis edilemeyebilir. Akromegali bir kez fark edildiğinde çoğu hastada tedavi edilebilir.

Akromegali tedavisinde öncelikle MR görüntüleri ve raporlar incelenmeli, Gamma Knife veya mikrocerrahi için uygunluğu kontrol edilmelidir.

Cushing Hastalığı ve Tedavisi

Cushing hastalığı, her böbreğin üzerinde bulunan adrenal bezler tarafından kortizol salgılanmasını uyaran aşırı ACTH üreten bir hipofiz adenomunu ifade eder. Cushing hastalığı olan hastalarda ilerleyici kilo alımı, kas güçsüzlüğü, kolay cilt morarma, iktidarsızlık (erkeklerde), düzensiz dönemler (kadınlarda) ve depresyon vardır. Hastalarda ayrıca yüksek tansiyon, diyabet ve osteoporoz vardır. Bu sorunların çoğu spesifik değildir, yani bunlara sahip kişilerde Cushing hastalığı olmayabilir. Öte yandan, Cushing hastalığına sahip çoğu hasta, bu semptomların hepsini olmasa da bir kısmını sergiler.

Cushing hastalığı olan birçok hastada yuvarlak bir yüz, boynun arkasında fazla yağ yastığı (“bufalo kamburu”), köprücük kemiği bölgesinde fazla yağ, göreceli olarak incelme ile birlikte karın bölgesinde kilo alımı gibi karakteristik bir görünüm vardır.

Tedavi genellikle deneyimli bir beyin cerrahı tarafından yapılması gereken hipofiz cerrahisi veya Gamma Knife uygulamasıdır. Cushing hastalığının cerrahi küratif tedavisi, bahsedilen semptomların çoğunda iyileşmeyi tetikler.

Prolaktinomalar ve Tedavisi

Prolaktinomalar, aşırı miktarda prolaktin hormonu üreten hipofiz bezinin iyi huylu tümörleridir.

Semptomlar, kandaki çok fazla prolaktin (hiperprolaktinemi) veya tümörün çevredeki dokular üzerindeki basınçtan (tümör büyükse) kaynaklanır. Hiperprolaktinemi memeden süt akıntısına (galaktore), adet düzensizliklerine (oligomenore veya amenore) ve kadınlarda kısırlığa ve erkeklerde iktidarsızlığa neden olur.

Prolaktinomalar genellikle büyük olsa bile tümörü küçülten ilaçlarla başarılı bir şekilde tedavi edilir. Bazı prolaktinomalar ameliyat gerektirir. Tedavi uygunluğu için MR görüntüleri ve raporlar incelenmeli, Gamma Knife veya mikrocerrahi için uygunluğu kontrol edilmelidir.

Hipopituitarizm ve Panhipopituitarizm Tedavisi

Hipofiz bezi, vücuttaki diğer bezleri (tiroid, adrenal, yumurtalık veya testisler) kontrol etmek için kana salgılanan bir dizi hormon üretir. Hipofiz bu hormonlardan bir veya daha fazlasını üretmiyorsa, duruma hipopituitarizm denir. Ön hipofizin ürettiği tüm hormonlar azalırsa, duruma pankopituitarizm denir. Hipopitüitarizme çoğunlukla hipofiz bezinin veya hipotalamus bölgesindeki beynin büyük benign tümörleri neden olur.

Hipofiz yetersizliği, tümör kitlesinin normal hipofiz üzerindeki doğrudan baskısından veya hipofiz tümörlerini tedavi etmek için kullanılan cerrahi veya radyoterapinin etkilerinden kaynaklanabilir.

Hipopitüitarizm ile ilişkili olabilecek bazı klinik özellikler arasında aşırı yorgunluk ve enerji azalması, düzensiz dönemler (oligomenore) veya normal adet fonksiyonunun kaybı (amenore), iktidarsızlık (erkeklerde), kısırlık, soğuğa karşı artan duyarlılık, kabızlık, kuru cilt, düşük kan basıncı ve ayakta dururken baş dönmesi (postural hipotansiyon) sayılabilir.

Hipopituitarizmin tedavisi, tümörün cerrahi veya Gamma Knife ile tedavisi sonrası hipofiz hormon eksiklikleri hormon replasman tedavisinden oluşur.

Fonksiyonel Olmayan Hipofiz Bezi Tümörleri

Küçük, işlevsel olmayan hipofiz adenomları veya hipofiz bezi tümörleri (2-3 mm boyutunda) popülasyonun yaklaşık yüzde 10’unda görülür ve genellikle farklı bir nedenle (hipofiz vakaları) yapılan beyin görüntülemesi sırasında tespit edilir. Bu küçük hipofiz tümörleri genellikle herhangi bir soruna neden olmaz. Ancak, küçük hipofiz bezi tümörleri büyürse sorunlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle bu tümörlerin tespit edilmesi üzerine klinik gözetim gereklidir.

Fonksiyonel olmayan daha büyük hipofiz bezi tümörleri ile hastalar genellikle baş ağrıları, görme sorunları ve hipofiz yetmezliği semptomları yaşar. Görme sorunları, hipofiz tümörlerinin ciddi bir komplikasyonudur ve genellikle periferik görme kaybı ile başlar. Tedavi edilmezse görme sorunları tipik olarak körlüğe doğru ilerler. Bununla birlikte, hipofiz tümörleri yeterince erken yakalanır ve cerrahi olarak tedavi edilirse, görme genellikle düzelir.

7/24 Bize Ulaşabilirsiniz

Sorularınız için bize yazın.

TEDAVİLER ARASI FARK NEDİR?

Hipofiz Bezi Hastalıklarının Tedavisi

Hipofiz tümörlerinde tedavi, hipofizde yer alan tümörün beyinde ne kadar büyüdüğüne, boyutune ve çeşidine göre değişiklik göstermekle birlikte Gamma Knife ve mikrocerrahi ile başlar. Yaşınız ve genel sağlığınız da etkileyen faktörlerdendir.

Tedavi, bir beyin cerrahı (beyin cerrahı), endokrin sistem uzmanı (endokrinolog) ve radyasyon onkolokları dahil olmak üzere bir tıp uzmanları ekibini içerir. Hipofiz tümörünü küçültmek ve hormon üretimini optimal şartlara getirebilmek için cerrahi yöntemler, Gamma Knife ya da ilaç tedavisi veya bunların kombinasyonu kullanılabilir.

Hipofiz hastalıklarında Gamma Knife tedavisini daha detaylı öğrenmek için WhatsApp Bilgi Hattı‘na yazabilirsiniz. Mesaj göndermek için tıklayın: 0(553) 894 43 43